2005-2015 yılları arasında afetler nedeniyle dünya çapında 700.000’den fazla insan hayatını kaybetmiş, 1.4 milyondan fazlası da yaralanmış ve yaklaşık 23 milyon insan evsiz kalmıştır. Genel olarak 1.5 milyar insan afetlerden etkilenmiştir.

Toplam ekonomik kayıp 1.3 trilyon dolardan fazla olmuştur. 2008-2012 yılları arasında 144 milyon insan afetler nedeniyle yaşadıkları yerlerden ayrılmak zorunda kalmıştır. ( Kaynak: Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı-2017)

Dünya genelinde 31 çeşit doğal afetin 28 tanesi meteorolojik afet olarak sınıflandırılmıştır. Ülkeden ülkeye önem sıralaması değişecek bu olaylara baktığımızda Akdeniz Bölgesi dediğimiz birçok ülkeyi kapsayan alanda kuraklık, sel, don, orman yangınları, heyelan, dolu fırtınaları ve çığların etkili olduğu görülmektedir. Ülkemizde ise sel, dolu, taşkın, don, orman yangınları, kuraklık, şiddetli yağış, şiddetli rüzgâr, yıldırım, çığ, kar ve fırtınaların hayatımızı olumsuz etkilediği görülecektir.

Türkiye dünya ölçeğinde afetlerden en çok etkilenen ülkeler arasındadır. Yukarıda anılan meteorolojik olaylar ülkemizde sık yaşanan afet türleri olmasına rağmen, yıkıcı etkileri açısından değerlendirildiğinde ilk sırayı depremler almaktadır.

1900 yılından 2014 yılına kadar, ülkemizde meydana gelen önemli 76 doğal afet nedeniyle hayatını kaybeden vatandaşlarımızın sayısı 89.236 ve doğrudan yol açtığı ekonomik zarar 24.7 milyar dolardır.

Doğal afetler konulu ülke strateji JİCA-2004 (Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı) raporu sonuçlarına göre; son yüzyılın başından bu yana ülkemizde meydana gelen doğal afetler sonucunda 87.000 kişi hayatını kaybetmiş, 210 000 kişi yaralanmıştır. Ayrıca bu afetler sonucunda 650 000 civarında konut yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. Hepimiz şu gerçeği biliyoruz ki; hızlı nüfus artışı ve yerleşim alanlarındaki denetimden uzak, plansız yapılaşmalar, bütüne uymayan yaşam formları afetlerin yıkıcı sonuçlar vermesine sebep olmaktadır.

ÖYLEYSE NE YAPMALI!?

İnsanlığın geleceğini tehdit eden ve sosyo-ekonomik kalkınma problemi olan bu olaylar ile baş etmenin en etkili yöntemi nedir? Bu soruya birçok değişik cevaplar verilebilir. Birçok yöntem ve fikir ileri sürülebilir. Ancak en önemli ve acilen eyleme dönüşmesi gereken davranış şekli, dünyanın yaşamından kaynaklı bütüne uygun hareket ederek yaşamayı öğrenmemiz gerektiğidir. Yaşadığımız dünyaya ve sistemine saygı duymak zorundayız. Toplumsal yaşam kalitemizi arttırırken hayatın tüm alanlarına yönelik tehlike ve riskleri belirleyip bunlara karşı gerekli tedbirleri almak zorundayız. Bunu yaparken bütüne ve sisteme zarar vermemek durumundayız. Çünkü içinde bulunduğumuz dünyada her şey kendi ölçüsüyle vardır. Ölçünün ve ayarın bozulması yeni tür olay ve durumları ortaya çıkartacaktır. Bu yeniye, bozuma ayarlı durumlar bize ve neslimize zarar getirecektir diye düşünüyorum.

Afetsiz günler dileğiyle…

*

Hüseyin KANZA