Kalp ve damar hastalıkları, dünya genelinde ve ülkemizde ölümlerin en önemli nedenlerinden biri olmaya devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre her yıl yaklaşık 20 milyon kişi kalp ve damar hastalıkları nedeniyle yaşamını yitiriyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2024 verilerine göre ise ülkemizde gerçekleşen 490 bin ölümün yaklaşık %28’i bu hastalıklardan kaynaklandı.
Nüfusun yaşlanması, kentleşmenin artması, stres, sağlıksız beslenme ve hareketsizlik; bu hastalıkların yaygınlaşmasında başlıca etkenlerdir. 2023 yılında yapılan bir araştırmada, 15 yaş üzerindeki nüfusun %7’sinde kalp ve damar hastalığı bulunduğu ve bu oranın yaşla birlikte arttığı saptandı.
Koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, kalp yetmezliği ve ritim bozuklukları; sadece yaşam kalitesini düşürmekle kalmaz, aynı zamanda erken ölümlerin (70 yaş altı ölümler) de başlıca nedenleri arasında yer alır.
Risk Faktörleri ve Korunma Yolları
Hipertansiyon, yüksek kolesterol (dislipidemi), diyabet, obezite, sigara ve tütün ürünleri, alkol, hareketsiz yaşam ve sağlıksız beslenme; kalp hastalıklarının gelişiminde en kritik risk faktörleridir. Düzenli fiziksel aktivite, dengeli beslenme ve zararlı alışkanlıklardan uzak durmak ise kalp-damar hastalıklarını %30-40 oranında azaltabilmektedir.
Türkiye’de Ulusal Program
Sağlık Bakanlığı, uygulamaya koyduğu “Türkiye Kalp-Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı” çerçevesinde aile hekimlerinin aktif rol aldığı “Hastalık Yönetim Platformu”nu hayata geçirdi. Bu uygulama kapsamında aile hekimleri, 40 yaş ve üzerindeki bireylerin yılda en az bir kez kapsamlı kardiyovasküler risk değerlendirmesini yapmakla yükümlüdür.
Elde edilen veriler kullanılarak, kişinin önümüzdeki 10 yıl içinde kalp ve damar hastalığına bağlı ölüm riskini hesaplamakta ve buna göre takip planı hazırlamaktadırlar. Son bir yıl içinde yapılan taramalar sonucunda 662 bin vatandaşımızda kardiyovasküler risk belirlenmiş ve bu kişiler klinik kılavuzlara uygun olarak düzenli takibe alınmıştır.
2025 Teması: Hiçbir Ritmi Kaçırmayın
Her yıl 29 Eylül’de kutlanan Dünya Kalp Günü, farkındalık oluşturmak ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını teşvik etmek için önemli bir fırsat sunmaktadır. Bu yılın teması “Hiçbir Ritmi Kaçırmayın” olarak belirlenmiştir.Mesaj çok açık: Kalbimizi korursak, hayatın ritmini de koruruz
Sağlıklı Kalp İçin 8 Altın Kural
- Sağlıklı beslenin
- Yeterli su için
- Düzenli hareket edin
- Sigara, tütün ürünleri ve alkolden uzak durun
- Aile hekiminize başvurarak kardiyovasküler risk değerlendirmenizi yaptırın
- Sağlıklı hayat merkezlerinden danışmanlık alın
- Kontrollerinizi düzenli yaptırın
- İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın
Unutmayın: Kalbiniz sadece vücudunuzu değil, hayatınızı da ritimde tutar.
Sağlıklı bir kalple sağlıklı bir yaşam diliyoruz.
#RitmiKaçırma
*
DR.UĞUR TANIR
AFŞİN İLÇE SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
